Αρμοδιότητα του Ε.Ο.Π.Π.Ε.Π. είναι η εισήγηση του καθορισμού των επαγγελματικών δικαιωμάτων των κατόχων προσόντων που αποκτώνται στο πλαίσιο της δια βίου μάθησης, πλην της ανώτατης εκπαίδευσης καθώς και η εισήγηση στον Υπουργό Παιδείας και Θρησκευμάτων για την έκδοση του αντίστοιχου κανονιστικού πλαισίου. (ν.4115/2013)
Επισημαίνεται ότι με το ν. 3919/2011 (ΦΕΚ 32 Α΄), άρθρα 1, 2 & 3 θεσπίζεται η αρχή της επαγγελματικής ελευθερίας, και καταργούνται οι αδικαιολόγητοι περιορισμοί στην πρόσβαση και άσκηση των επαγγελμάτων και οι αδικαιολόγητες απαιτήσεις προηγούμενης διοικητικής άδειας για την άσκηση επαγγελμάτων. Συνεπώς, η διαδικασία ρύθμισης επαγγελματικών δικαιωμάτων θα αφορά μόνο σε περιπτώσεις κατά τις οποίες οι υπό εξέταση από τον Ε.Ο.Π.Π.Ε.Π. ειδικότητες εναρμονίζονται με ήδη νομικά κατοχυρωμένα επαγγέλματα από τα αρμόδια υπουργεία, για την πρόσβαση στα οποία προβλέπονται όροι και προϋποθέσεις. Σε όποια άλλη περίπτωση δεν υφίσταται θέμα ρύθμισης επαγγελματικών δικαιωμάτων καθότι κάθε επαγγελματική δραστηριότητα ασκείται ελεύθερα, με την κατοχή, ή και όχι, αντίστοιχου τίτλου σπουδών. Η νομοθετική κατοχύρωση των επαγγελμάτων, η οποία είναι απαραίτητη προϋπόθεση προκειμένου ο Ε.Ο.Π.Π.Ε.Π. να αποδώσει επαγγελματικά δικαιώματα αποτελεί αρμοδιότητα των υπουργείων που τα εποπτεύουν.
Η κατάρτιση σχεδίου Προεδρικού Διατάγματος για κάθε ειδικότητα ή ομάδα ειδικοτήτων περιλαμβάνει την επεξεργασία και μελέτη της ισχύουσας νομοθεσίας που διέπει τη χορήγηση αδειών και τον καθορισμό των επαγγελματικών δικαιωμάτων κατόχων προσόντων που αποκτώνται στο πλαίσιο της δια βίου μάθησης, πλην της ανώτατης εκπαίδευσης . Αυτό επιτυγχάνεται σε συνεργασία με τα εκάστοτε συναρμόδια υπουργεία και τους κοινωνικούς εταίρους, στο πλαίσιο της λειτουργίας της Εισηγητικής Επιτροπής Καθορισμού Επαγγελματικών Δικαιωμάτων (Ε.Ε.Κ.Ε.Δ) η οποία και συντάσσει κάθε προσχέδιο Προεδρικού Διατάγματος. Μετά την ολοκλήρωση των προβλεπόμενων από το νόμο διαδικασιών και αφού υπογραφεί από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας το Προεδρικό Διάταγμα, δημοσιεύεται στην εφημερίδα της Κυβέρνησης.
Τα επαγγελματικά δικαιώματα των κατόχων τίτλων ειδικοτήτων που αποκτήθηκαν στο πλαίσιο της Δευτεροβάθμιας Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και των Ι.Ε.Κ. βρίσκονται παρακάτω: